PA80SODS Update

Het zal je vast niet zijn ontgaan: dit jaar is het 80 jaar geleden dat de bevrijding van Nederland in gang werd gezet. Op dit moment zijn er al diverse herdenkingsactiviteiten geweest en er komen er nog vele aan.

Bij een deel van deze activiteiten zullen verschillende groepen zendamateurs aanwezig zijn om de rol van de radioverbindingen aan de bezoekers te laten zien. Dit betreft dan zowel de militaire, strategische rol als het belang van de radioverbindingen die door het verzet werden gemaakt. Tijdens deze activiteiten zullen we het publiek laten zien met wat voor radioapparatuur er in die tijd gewerkt werd en we zullen verbindingen maken met de call PA80SODS.

Bevrijdingsfeesten IJzendijke

In het weekend van 19 en 20 oktober vonden de Bevrijdingsfeesten plaats in het Zeeuws-Vlaamse IJzendijke. De organisatie had hier goed uitgepakt want er was veel te doen.
Zo was er een rijtoer van vele groene legervoertuigen door het dorp en de omgeving, een hele belevenis om te zien.
In de plaatselijke kerk waren allemaal hoekjes ingericht met van alles en nog wat. Zo richtte re-enactmentgroep Five-Oh-Sink een Amerikaans hoofdkwartier in met een kleine medische post. Er stonden heel veel mooie spullen zoals telefooncentrales, veldtelefoons, diverse zendontvangers en nog veel meer.

Bij zo’n mooi feest mocht PA80SODS natuurlijk niet ontbreken. Een aantal Zeeuws-Vlaamse en SRS zendamateurs waren dan ook present met de bekende groene tent met inhoud van Cor PA0AM die ook een plaatsje in de kerk vond.
Cor werd daarbij geholpen door Tjerk PA1SBV, Alphons PA1RVS en Bart PA2BB, en ook Piet PA0CWF werd achter de seinsleutel gespot.
In boerderij De Dobbelaere aan de Isabellaweg werd door Adrie PA3DLO ook een station ingericht. Hij maakte een aantal verbindingen op VHF met PA80SODS.
Op 20 oktober 1944 vielen bij een zware ontploffing op deze boerderij bij IJzendijke 47 doden en 37 gewonden onder Britse en Canadese militairen. Het was een van de grootste ongewilde explosies van de geallieerde veldtocht in Noordwest-Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Foto’s van de activiteiten in IJzendijke kun je in de Fotogalerij op de nieuwe Regio44-Special-Events website bekijken.

PA80SODS in Nieuwdorp

Zaterdag 26 oktober ging PA80SODS op twee locaties tegelijk de ether in. Zowel vanuit het bevrijdingsmuseum te Nieuwdorp als vanaf de Zeedijk in Baarland was de call te horen.

Al om 07:15 uur arriveerden Dan PA1FZH en Michel PD4AVO bij het museum. Terwijl daar de wandelaars van de Kennedymars binnendruppelden na een nachtelijke wandeltocht begonnen zij uit te pakken en de mast van de Landrover op te zetten om de FD4 antenne te kunnen afspannen en de X-200 op te zetten. Rond 07:45 kwamen Karin PA2KM en Wijnand PA3HFJ hen helpen en zij brachten ook nog wat oude zenders mee en de banners met de informatie over de radio’s van de Orde Dienst (de OD), het nationaal georganiseerde verzet. Als laatste werd de Enigma tafel nog in orde gemaakt door Dan.

Onthulling monument

Om 08:30 uur werd er een monument onthuld en daarbij konden zij alle vier bij stilstaan omdat de shack in de grote legertent al helemaal gereed stond. Het beeld van de hond Riffleman Khan werd door diverse hoogwaardigheidsbekleders uit Nederland, Canada, Schotland en Groot-Brittannië onthuld samen met (oud) militairen van het Schotse Cameronian regiment.

Het team in Nieuwdorp werd later aangevuld met Cor PE1PTQ en Roy PD3RD die de rest van de dag veel verbindingen hebben gemaakt met de TM-D700 op VHF en UHF en met de TS 480 op de HF. De hele dag was het een komen en gaan van de wandelaars van de Kennedy- en de Mallardmars en de Militaire voertuigen die o.a. de kinderen vervoerden naar de Sloedam voor de kranslegging bij het monument aldaar en die daarna terug moesten lopen terwijl de wagens doorreden naar Baarland.

Foto’s van de activiteiten in Nieuwdorp kun je in de Fotogalerij bekijken.

Herdenking Baarland

Na het officiële moment vertrokken Karin en Wijnand naar Baarland om daar een station op te richten dat zij samen met PA3GEO die dag zouden bemannen. Ook hier stonden een aantal banners met radio’s in WO2 en de OD en oude radio’s om de tent aan te kleden en werd de set aangesloten op de FD4 van Robert en die kon al snel de seinsleutel ter hand nemen om verbindingen met de FT-991 te gaan maken. Rond 12:00 uur verschenen de hoogwaardigheidsbekleders en andere gasten weer ten tonele. Nadat zij vanaf het museum naar de herdenking bij de Sloedam waren geweest kwamen zij nu naar Baarland om daar kransen te leggen bij het landingsmonument dat hier op de dijk staat. Ook kwamen alle legerauto’s in colonne aanrijden. Met een aantal toespraken en een gedicht dat de kinderburgemeester voorlas werd hier herdacht dat precies 80 jaar geleden op deze plaats de Schotse soldaten aan land kwamen met hun Buffalo’s.

Na de lunch voor alle gasten en bezoekers werd het weer rustig op de dijk en gingen de medewerkers van de gemeente weer inpakken en dat was voor ons ook een sein om af te gaan breken. Na nog een laatste consumptie op het terras van de Strandbrasserie De Branding op kosten van de gemeente reed Robert weer richting Rilland en Karin en Wijnand gingen weer terug naar Nieuwdorp om daar te helpen met afbreken van het station en hun spullen weer mee te nemen. Klaar voor de volgende activiteit!

Meer informatie en foto’s kun je terugvinden op de website https://www.regio44.special.events.nl .

PA80SODS in Borssele

Op donderdag ochtend en middag 31 oktober en vrijdag ochtend 1 november was het bunkercomplex bij de “Berg van Troije” in het dorp Borssele geopend voor de kinderen van de basisscholen. Naast dat we de kinderen middels spel elementen uitleg hebben gegeven over onze hobby en de rol van radio tijdens de bevrijding waren we ook weer actief zijn met de call PA80SODS. In deels wisselende samenstelling gaven Roy PD3RD, Wim PA0WDZ, Karin PA2KM, Annard PB5A, Ruud PE2BS, Bram PD1ABK en Piet PA0CWF acte de présence. De reacties van de scholen en de bunkerbeheerders waren zeer positief!

Foto’s van de activiteiten in Borssele kun je in de Fotogalerij terugzien.

PA80SODS in Vlissingen

In het weekend volgend op Borssele waren we actief vanaf Walcheren. Zaterdag 2 november stonden we bij de bunker aan de Jachthavenweg bij de Binnenhaven van Vlissingen. Hier hebben we een HF en een VHF station opgezet en PA80SODS in de lucht gebracht. Daarnaast was er een opstelling met de Enigma. Een flinke ploeg zendamateurs was hier actief: Wijnand PA3HFJ, Karin PA2KM, Dan PA1FZH, Cor PE1PTQ, Michel PE1PTS en Piet PA0CWF. Er was o.a. een werkende WS-19 set te bewonderen.

Op zondag 3 november werd er bij “Uncle Beach” naast de Oranjemolen te Vlissingen een HF en VHF station in een legertent opgebouwd door Wijnand PA3HFJ, Karin PA2KM, Michel PE1PTS en Jeroen PD3JDM. Daarnaast verrees er ook een station bij het Bunkercomplex in Dishoek.

PA80SODS in Dishoek

In november was het druk met de herdenkingen.
Naast het “in de lucht brengen” van PA80SODS in Borssele en Vlissingen, hadden wij (PA3GEO, PE1PTQ en PA1FZH) de eer om op zondag 3 november het Bunkercomplex Dishoek te activeren in CW. Ten slotte heeft ook dit complex een zeer belangrijke rol gespeeld in de Slag om de Schelde.

Nu hadden we al een goede relatie met John en Suzan, de beheerders van het bunkercomplex Dishoek, vanwege het zeer geslaagde weekend in april 2024 ter gelegenheid van het vijfenzeventig jarig bestaan van de NAVO. Een telefoontje was voldoende om die zondag aanwezig te mogen zijn. Nu kwam dat mooi uit want op zondag 3 november werd er ook een wandeltocht georganiseerd van Vlissingen naar Dishoek (en terug), dus bezoek was gegarandeerd.

Om 10:30 werden we al verwelkomd door John en Suzan met koffie en zelfgebakken appeltaart. De antenne opzetten was een fluitje van een cent; De end-fed antenne was zo uitgespannen, met de nieuwe Clark mast achterop de Landrover als midden-steunpunt. De zender en de Enigma vonden een mooi plaatsje naast de hospitaalbunker type 159, welke als eerste bunker van dit complex werd gebouwd in december 1942. De Engelse arts John O. Forfar  hielp hier in november 1944 zijn Duitse collega om het leven van een soldaat te redden  (zie https://www.bunkerverhalen.nl/verhaal/compleet/ voor dit verhaal).

Drie november 1944, dus exact 80 jaar geleden, was ook de dag dat de batterij Dishoek werd veroverd door de Britse commando's. Hiermee verloren de Duitsers hun laatste kustbatterij aan de Westerschelde.

Was er al verteld dat de Enigma een belangrijke rol heeft gespeeld in de Slag om de Schelde? Voor diegenen die dat nog niet wisten, was er een M4 machine te bezichtigen waarbij we uiteraard een kleine uitleg konden geven over de werking maar ook over de belangrijke rol in de berichtgeving vanuit het Seekommando Südholland.
Dit tezamen met de uitleg hoe de met Enigma versleutelde berichten vervolgens met behulp van morse (het volgende tafeltje waar Robert en Cor zaten) werd verzonden, gaf een mooi beeld van hoe het destijds is gegaan.
Ook de banners met daarop de geschiedenis van de geheime zenders van de ordedienst in Grijpskerke en Middelburg trokken veel belangstelling; iedereen bleef even staan om de teksten en de originele berichten te bekijken.

Totaal 70 bezoekers zijn langs geweest en velen daarvan hebben de tijd genomen om even stil te staan bij hetgeen we te vertellen hadden. Hopelijk hebben we ook het deel (illegale) verbindingen goed onder de aandacht weten te brengen.
In totaal maakten we 27 verbindingen in CW, met niet alleen het standaard 599 rapport maar konden we ook hier wat dieper ingaan op het feit waarom we PA80SODS in de lucht brachten.

Al met al weer een zeer geslaagde dag, net als al die andere activeringen, en we willen John en Suzan bij deze hartelijk danken voor hun gastvrijheid en de mogelijkheden die we kregen om het bunkercomplex Dishoek te activeren.

Cor PE1PTQ, Robert PA3GEO en Dan PA1FZH

Activering vanuit huis

Tussendoor wordt de call PA80SODS door leden van VRZA ZWN en VERON WAL ook vanuit huis geactiveerd.
De afgelopen tijd heeft Kees PA2CHM bijvoorbeeld al de nodige CW QSO’s gemaakt.

Wil je dit ook eens doen? Geef je dan op bij de coördinator van de PA80SODS activiteiten: Karin PA2KM. Zij zorgt er voor dat er slechts één operator tegelijkertijd actief is en neemt het op in de planning.

Wijnand, PA3HFJ